Çelik standart sistemleri yapı, makine, üretim parçalarında kullanılan çelik ve demir alaşımların sınıflandırma, değerlendirme, kimyasal, mekanik ve metalurjik alanında farklı özelliklerinin belirlenmesini sağlar.
Çelik standartları belirlenmesinde metalurjik laboratuvarlar, üreticiler, son kullanıcı yardımlarıyla çeliğin uygulama alanı belirlenmiştir.
Çelikler, çeşitli büyüklükte kriterlere göre sınıflandırılabilir:
- Bileşim,örneğin karbon, düşük alaşımlı veya paslanmaz çelik
- Üretim metodu, örneğin paylaşımcı mizaç, temel oksijen safhaları veya elektrikli fırın metotları
- Bitirme metodu,örneğin sıcak haddeleme, soğuk haddeleme ve çeşitli yüzey kaplama teknikleri
- Üretim formu, örneğin çubuk, tel, şerit, boru tesisatı ve yapısal şekil
- Oksijen giderme pratiği,örneğin durgunlaştırılmış, yarı durgunlaştırılmış, başlıklı veya sakinleşmemiş çelik
- Mikro yapı, örnekse ferrit, perlit ve martensit
- sıl işlem, örnekse tavlama, su verilmiş ve menevişlenmiş.
Ne yazıkki, evrensel ortak çelik standartları ve sınıflandırma sistemi bulunmamaktadır. Bu yüzden dünya üzerinde sınıflandırma ve adlandırma sistemleri hakkında kabul edilmiş geliştirilmiş ulusal ve uluslar arası Standart Geliştirme Organizasyonları(SDOs) veya özel endüstriler, üreticiler bulunmaktadır. Sıklıkla çelik standartları ve sınıflandırma sistemlerini içermektedir.
- AISI (Amerikan Demir ve Çelik Enstitüsü) çelik standartları genellikle Birleşik Devletlerde ve diğer ülkelerde kullanılmaktadır. Bu standartlar uzun olmaktan sakınılmış böylelikle giderek artan bir şekilde SAE, ASTM ve diğer U. S. Standartlarının yerini almıştır ve halen de artmaktadır.
- EN (Euronorm), tarafından çelik ve metal standartları Avrupa ülkelerinde harmonize edilmiştir. Bununla birlikte tüm Avrupa ülkelerinde ''demode olmuş'' etkin bir şekilde kullanılan ulusal sistemler mevcuttur, örnekse Alman DIN, İngiliz BS, Fransız AFNOR ve İtalyan UNI birlikte kullanılmakta olup pekçok döküman ve belge bulunmaktadır.
- Japon JIS çelik standartları, Asya ve Pasifik bölgesinde geniş bir alanda kullanılmaktadır. JIS çelik belirlemeleri diğer ulusal sistemlerde temel olarak kullanılmaktadır. Örnekse; Kore, Çin, ve Tayvan standartları.
- Geçtiğimiz günlerde çelik standartları endüstriyel ülkelerde, örneğin Çin GB ve YB , Hindistan IS, Brezilyan NBR kullanılmakla birlikte az gelişmiş detaylandırılmış şekilde giderek artan global kaynak olmaktadır. Russian GOST için aynı uygulama var olmakla birlikte tüm bağımsız Devletlerle İletişim mevcuttur.
Otomotiv, aerospace ve dahası için SAE dikey endüstri çelik standartları içermektedir, ASME ise basınçlı kazanlar ve diğer uygulama alanlarını içermektedir. AWS ise kaynak elektrotları ve ilgili malzemelerini içermektedir. Gemi yapımı standartları ise Amerikan ABS , İngiliz Lloyds, İtalyan RINA ve diğerleri tarafından sağlanmaktadır.
Yukarıda belirtilen pekçok standart tanımına ek olarak, çok sayıda üretici ve tedarikçi çelik adlandırmasında kendi özelliklerini ve ticari adlarını kullanmaktadır. Bazı adlandırmalar yıllar geçtikten sonrabazı tedarikçiler dışında geniş endüstri alanına yayılıp ''ortak'' veya ''ticari'' adını almıştır. Bir çok durumda ''ortak'' adlar standart ve esasa ilişkin değilidir; resmi teknik belgelerde bu malzemelerin özelliklerinin kullanılmasında kaçınılmalıdır.
Total Materia veritabanı; evrensel metal standartlarını, türlerini, özelliklerini hepsini birarada aranabilir veritabanında bütünleştirmiştir. Mekanik özellikler, kimyasal bileşimler, çapraz-referans tablolarına, hızlı ve kolay erişimi için alternatifsiz bilgi kaynağı. Aşağıdaki butona tıklayarak Total Materia veritabanının test sürüşü hakkında daha fazlasını öğrenin.